سبک دکوراسیون داخلی و معماری بنا، امروزه بیش از گذشته مورد توجه عموم قرار گرفته است. از این رو بسیاری از افراد همسو با خلق سبک‌های نوین در طراحی و معماری و دلایل دیگری چون؛ پیاده سازی ایده‌های انتزاعی، برطرف کردن نواقص و مشکلات بنا، بالا بردن ارزش ملک و … اقدام به بازسازی ساختمان خود میکنند. علاوه بر این موارد بدیهی است که هر ساختمان پس از گذشت چند سال و تحت تاثیر عوامل محیطی، نیاز به بازسازی و مرمت دارد.
در این میان بهتر است به جای تخریب و ساخت مجدد، از انواع روش بازسازی ساختمان جهت افزایش استحکام و نوسازی بنا بهره بگیرید. به این دلیل که عملیات بازسازی، راهکار مناسبتر و اصولی تری جهت نوسازی و ایجاد تغییرات در ساختمان می باشد. فرآیند بازسازی در طی مراحل مختلفی انجام می شود. هزینه های مرتبط با بازسازی ساختمان قدیمی بسته به روش و سبک بازسازی ساختمان و نوع تغییرات انجام گرفته متفاوت خواهد بود. به سبب اهمیت این موضوع در ادامه قصد داریم تا شما را با سبک های مختلف و انواع روش بازسازی ساختمان آشنا نماییم.
مزایای بازسازی ساختمان کدام است؟
بازسازی ساختمان چیست؟ بازسازی ساختمان به مجموعه فرآیندهایی اطلاق میشود، که میتوان با استفاده از آنها میزان مقاومت و استحکام ساختمان را افزایش داد. علاوه بر این میتوان با استفاده از انواع روش بازسازی ساختمان مواردی از قبیل؛ طراحی داخلی و نمای بیرونی، نقشه و تاسیسات ساختمان را تغییر داد. بازسازی در واقع فرآیندی است که به موجب آن میتوان در کل یا قسمت خاصی از خانه تغییرات ساختاری، جزیی و کلی ایجاد کرد. بازسازی ساختمان سبب نوسازی نما، ارتقای کاربری فضاها، افزایش ارزش ملک و عمر مفید ساختمان میشود. لازم به ذکر است که عملیات بازسازی محدودیت اجرایی ندارد و برای منازل ویلایی و آپارتمانی قابل انجام می باشد.
آشنایی با انواع سبک‌ها و روش های بازسازی ساختمان
سبک بازسازی ساختمان به طور کلی به دو نوع علمی و هنری تقسیم میشود. سبک علمی با نام آرکئولوژیک نیز شناخته میشود. در این سبک، کلیه مراحل بازسازی ساختمان منطبق بر روش های دقیق علمی انجام می‌گیرد و ضرورت دارد که فرآیند مقاوم سازی و استحکام بخشی ساختمان به شیوه‌ای دقیق صورت پذیرد. همچنین در این سبک بازسازی ساختمان نیاز هست، که پی ساختمان طی عملیات دقیق و برنامه ریزی شده ای حفاری گردد. علاوه بر این می‌بایست، بر روی قسمت‌های ترک خورده‌ی بنا عملیات سفت کاری انجام داد و نمای ساختمان را نوسازی کرد. در این سبک ضرورت دارد که کلیه‌ی اجزا در مکان و فضای مناسب قرار گیرد و برخی المان‌ها از ساختمان حذف گردند.
روش بازسازی ساختمان به شیوه‌ی هنری، ریشه در سبک رنسانس دارد. مهندسین و معماران در این سبک، مجموعه ای از روشهای مبتکرانه و نوآورانه را جهت بازسازی ساختمان به کار می گیرند. همچنین در این سبک شخص قادر است که در کلیه‌ی مراحل بازسازی ساختمان، ابداعات و نوآوری های حساب شده‌ای داشته باشد. در این سبک بازسازی ساختمان، فرآیند نوسازی مطابق با تجربه، سلیقه و نظر مهندس یا معمار انجام میشود. به عنوان مثال، اگر در طی عملیات بازسازی نیاز به تغییر نوع مصالح باشد و یا ضرورت داشته باشد که فضای خانه محدودتر یا گسترده تر شود، فرد معمار بر اساس تجربیات و ایده های مبتکرانه‌ی خود تصمیم لازم را در این خصوص خواهد گرفت.
پیشنهاد برای مطالعه
انواع روش های بازسازی ساختمان
روش بازسازی ساختمان انواع متنوعی دارد و به دو دسته‌ی کلی روشهای سنتی و نوین تقسیم میشود. در روش بازسازی سنتی، معماران در کلیه‌ی مراحل طراحی و اجرا از اصول معماری سنتی در نوسازی بنا بهره می‌گیرند. این در حالی است که در بازسازی ساختمان به شیوه‌ی نوین، مهندسین و معماران سعی میکنند تا مرزهای معماری سنتی را شکسته و با استفاده از روشهای نوین، سازه ای با شکل مدرن تر خلق کنند. بنابراین بهتر است قبل از آغاز عملیات طراحی توسط مهندسین، با انواع روش بازسازی ساختمان آشنا شوید تا بتوانید با دید بازتر، اهداف و نتایج مورد انتظار خود را ترسیم کرده و در مورد شکل نهایی ساختمان خود تصمیم گیری کنید. از این رو با توجه به اهمیت این موضوع قصد داریم تا در ادامه، مهمترین روشهای بازسازی ساختمان را جهت آشنایی بیشتر شما شرح دهیم.
بازسازی ساختمان به روش حفاظتی
روش بازسازی ساختمان به شیوه‌ی حفاظتی، بر اساس اصول دقیق و برنامه ریزی شده‌ای انجام میشود. به این صورت که در روش حفاظتی، به جهت اجرای اصولی و صحیح مراحل بازسازی و دستیابی به نتایج مطلوب، در ابتدا مطالعات دقیق و جامعی در رابطه با نوع مصالح مورد استفاده و ویژگی‌های گوناگون ساختمان انجام می شود. همچنین در این روش بازسازی ساختمان، کلیه‌ی قسمت های بنا به دقت بررسی میشوند و بخش هایی که نیاز به تعمیر، عملیات حفاظتی و نوسازی دارند مشخص می‌گردند. در گام بعد عملیات حفاظتی، نوسازی و تعمیرات لازم در این بخش ها و نیز کل ساختمان آغاز و اجرایی میشود.
پیشنهاد برای مطالعه
بازسازی ساختمان به روش بازسازی سبکی (Anastylosis)
روش بازسازی ساختمان قدیمی و فرسوده به شیوه‌ی آناستیلوز یا سبکی به این صورت است که، در طی فرآیند بازسازی تنها بخش های فرسوده ساختمان مرمت و با قسمت های جدید جایگزین میشوند. در این روش سعی میشود که نمای قسمت‌های جایگزین تا حد زیادی به بخش‌های اطراف آن شباهت داشته باشد. این امر به این منظور انجام می شود که نمای ابتدایی ساختمان چندان دستخوش تغییر نشود و حالت اولیه ی خود را حفظ نماید.
این روش بازسازی ساختمان تاکید بسیاری بر حفظ سبک ابتدایی، حفظ بافت اولیه و ظاهر بنا دارد. همچنین در این روش مهندسین و معماران سعی میکنند تا کمترین تغییر ممکن بر روی ساختمان انجام شود و هارمونی قسمت مرمت شده با سایر بخش ها حفظ گردد. از این رو با توجه به موارد ذکر شده میتوان گفت؛ این روش بازسازی ساختمان بیشتر برای مرمت آثار تاریخی و بناهایی ضرورت دارد که بافت و ظاهر اولیه‌ی آن حفظ گردد، استفاده میشود.
روش بازسازی ساختمان به شیوه‌ی پاکسازی سبکی
از دیگر انواع روش بازسازی ساختمان میتوان، به شیوه‌ی پاکسازی سبکی اشاره کرد. در این روش با نظر متخصص و مشاور بازسازی تصمیم گرفته میشود که قسمت هایی از بنا که قبلا مورد بازسازی قرار گرفته اند به حالت اولیه بازگردد؛
دلایل مختلفی میتوان برای حذف قسمت های بازسازی شده بر شمرد برای مثال ممکن است بنا به نظر متخصص، بازسازی صورت گرفته از نظر سازه‌ای به ساختمان لطمه وارد کند و یا بازسازی های صورت گرفته در قدیم با قوانین و آیین نامه‌های جدید تطابق نداشته باشد و …
با توجه به این موارد و نظر متخصص و کارشناس بازسازی، فرآیند پاکسازی سبکی آغاز شده و پس از حذف قسمت‌های بازسازی شده، بازسازی جدید آغاز و اجرا میگردد.
بازسازی ساختمان به روش تکمیلی
در روش بازسازی ساختمان به شیوه‌ی تکمیلی، قسمت‌هایی از بنا را که به طور کامل فرسوده شده و یا به میزان زیادی آسیب دیده اند، تخریب میکنند. سپس عملیات بازسازی ساختمان آغاز و فرآیند تکمیل قسمت‌های تخریب شده در پیش گرفته میشود. عملیات تکمیلی جان دوباره‌ای به پیکره‌ی ساختمان خواهد بخشید و قسمت های مرمت شده مجددا قابل استفاده خواهند شد. به طور کلی از این روش، جهت نوسازی و احیا ساختمان های فرسوده و قدیمی که در گذشته مورد استفاده قرار می‌گرفته ولی امروزه به خاطر آسیب دیدگی کاربری ندارد، استفاده میشود. این ساختمان‌ها در پایان عملیات تکمیلی مجددا مورد بهره برداری و استفاده قرار می گیرند.
بازسازی ساختمان به روش نوین
استفاده از این روش به خلق سبک بازسازی ساختمان به شیوه ی نوین نیز منجر گردید. نکته‌ی مهم در بحث شیوه‌های نوین بازسازی ساختمان این است که، می بایست به دست افراد متخصص و صاحب فن به مرحله‌ی اجرا در بیایند. مهندسین و معمارانی که قصد دارند تا از روشهای نوین و مدرن در فرآیند بازسازی استفاده کنند، باید به کلیه‌ی اصول و قوانین این روش بازسازی ساختمان آشنایی داشته و از تخصص و مهارت کافی برخوردار باشند تا بتوانند بحران و مشکلات پروژه را به نحوی دقیق و اصولی مدیریت کنند. همچنین موجب میشود تا مهندسین بتوانند پروژه را به خوبی به سمت اهداف از پیش تعیین شده هدایت کنند. علاوه بر این زحمات و هزینه‌هایی که صرف عملیات بازسازی میشود، به نتیجه‌ای مطلوب ختم شود. لازم به ذکر است روشهای نوینی که در فرآیند بازسازی ساختمان استفاده میشود، به دو گروه تیلت‌آپ و روش متال‌استود و وود استود تقسیم میشوند که در ادامه به شرح مختصر هر یک خواهیم پرداخت.
بازسازی ساختمان به روش تیلت‌آپ
روش تیلت‌آپ اهمیت بسیار زیادی در معماری بنا و به ویژه بازسازی ساختمان ها دارد. از این روش بیشتر زمانی استفاده میشود، که ضرورت دارد پروژه نوسازی و یا بازسازی ساختمان با سرعت بیشتری انجام شود. در این روش بازسازی ساختمان بیشتر از سازه‌های از پیش ساخته جهت سرعت بخشیدن به انجام پروژه استفاده میشود. به این صورت که معمولاً دیوارهای بزرگ از جنس بتن را از قبل در کارگاه قالب گیری و ساخته و سپس با استفاده از ماشین‌های مخصوص حمل و نقل مصالح سنگین به محل پروژه ارسال میکنند. این دیوارها سپس در محل نصب خواهند شد. استفاده از این روش جهت بازسازی ساختمان، سرعت انجام پروژه را به طور قابل توجهی بالا می‌برد. لازم به ذکر است از آنجایی که دیوارهای بتنی از پیش ساخته میشوند، ممکن است دیوارهای کناری کاملاً بر هم منطبق نشده و میان آنها کمی فاصله و شکاف ایجاد شود. این موضوع یکی از معایب این روش به شمار می رود.
بازسازی ساختمان به روش متال‌استود
روش متال‌استود و وود استود، از جمله پر استفاده ترین انواع روش بازسازی ساختمان به شمار می آیند. در این روش، اسکلت ساختمان در کارگاه از جنس مصالح فلزی ساخته شده و سپس با استفاده از ماشین های مخصوص حمل و نقل مصالح سنگین، به محل پروژه ارسال میگردد. این روش از سرعت اجرای فوق العاده بالایی برخوردار است و در صورت استفاده از آن، به میزان زیادی در صرف وقت و هزینه ها صرفه جویی خواهد شد.
پیشنهاد برای مطالعه
هزینه بازسازی در کدام یک از روشهای بازسازی بیشتر است؟
هزینه های ایجاد شده در هر یک از انواع روش بازسازی ساختمان، تحت تاثیر عوامل مختلف متغیر خواهد بود. اولین عامل اثرگذار بر این موضوع، میزان هزینه‌های ناشی از طراحی سه بعدی ساختمان است که می‌بایست پیش از اجرای کار انجام پذیرد. مورد دیگر مربوط به هزینه های ناشی از تخریب قسمت هایی از بنا و حمل و نقل ضایعات ناشی از آن می باشد. علاوه بر این تعداد مهندسین، کارگران و میزان دستمزد آنها از جمله مواردی است که جزو هزینه های عمده‌ی پروژه به حساب می‌آید. همچنین نوع و میزان مصالح مورد استفاده در بازسازی ساختمان از دیگر مواردی است که به طور قابل توجهی بر میزان قیمت تمام شده پروژه اثرگذار است.
به تبع هر یک از انواع روش بازسازی ساختمان که در آن از مصالح گران قیمت تر و به میزان بیشتر استفاده گردد، هزینه بیشتر خواهد بود. با توجه به این موضوع، میتوان روشهای حفاظتی و آناستیلوز را که کمترین تغییرات ممکن را در ساختمان ایجاد میکنند، جزو کم هزینه ترین روش‌ها و روشهای نوینی چون تیلت‌آپ و روش متال‌استود و وود استود را که در آنها از مصالح از پیش ساخته بتنی، فلزی و چوبی استفاده میشود، جزو پر هزینه ترین عملیات بازسازی ساختمان به شمار آورد. موارد دیگری همچون؛ عملیات مقاوم سازی و مستحکم سازی، تجهیز ساختمان مثل؛ نصب کاغذ دیواری، شیرآلات، کابینت، کمد دیواری و نورپردازی و نیز هزینه‌های مربوط به مالیات و پروانه ساخت، بر قیمت نهایی و تمام شده پروژه بازسازی اثر گذار بوده و موجب تغییر آن میشوند. هزینه های پروژه در هر یک از انواع روش بازسازی ساختمان، تحت تاثیر عوامل مختلف متفاوت خواهد بود.
پیشنهاد برای مطالعه
جمع بندی
ساختمان ها با گذشت چندین سال از تاریخ ساخت، تحت تاثیر عوامل متعدد و عمدتاً محیطی نیاز به بازسازی و نوسازی پیدا خواهند کرد. در این شرایط برخی افراد در وهله‌ی اول چاره‌ی کار را در تخریب سازه و ساخت مجدد آن می بینند. در صورتی که صحیح تر است به جای تخریب و ساخت مجدد، از سبک های متنوع و انواع روش بازسازی ساختمان به منظور نوسازی و رفع مشکلات ناشی از فرسودگی بنا استفاده گردد. به این علت که عملیات بازسازی، راهکار اقتصادی تر و اصولی تری جهت ایجاد تغییرات در ساختمان و نوسازی آن می باشد.
عملیات ترمیم و بازسازی خانه های قدیمی از طریق روشهایی چون؛ روش تکمیلی، حفاظتی، سبکی یا آناستیلوز، پاکسازی سبکی و روشهای نوینی مانند؛ تیلت‌آپ و روش متال‌استود و وود استود انجام میشود. هزینه‌های مربوط به بازسازی نیز بسته به عوامل متعددی چون؛ روش و سبک بازسازی ساختمان، نوع و میزان مصالح مورد استفاده، تعداد مهندسین، کارگران و میزان دستمزد آنها، عوارض و مالیات ساخت و … متغیر خواهد بود.
