مقاوم‌سازی سقف ساختمان قدیمی

سقف خانه های قدیمی که از عمر آن‌ها حدود سی سال می گذرد احتمالا از نوع سقف های طاق ضربی می‌باشد، ساخت این سیستم از سقف ها به این ترتیب است که ابتدا تیرآهن های سقف را با جوش به ستون‌ها نصب کرده و سپس آجر را با آب کاملا خیس می نمایند و بر روی تیرآهن های IPE که روی اسکلت سقف کار گذاشته شده آجر‌ها را می چینند، (نکته مهم در خصوص سقف طاق ضربی استفاده از ملات مناسب است که سریع گیرش خود را بدست آورده و دچار ترک خوردگی نشود). بعلاوه برای ساخت سقف های طاق ضربی باید نیروی انسانی یا بنا مهارت لازم را جهت چینش صحیح آجرها کنار هم داشته باشد. در این سیستم هر رگ از آجر به صورت فشاری استحکام رگ قبلی آجر را حفظ می‌نماید.

برای اینکه تیرآهن داخل سقف به فشار نیافتد و دچار جابجایی نشود هر دو تیر آهن کنار هم را با تسمه به هم متصل کرده تا یکپارچه عمل کند. عملکرد یکپارچه سقف های طاق ضربی هنگام وارد آمدن نیروهایی مثل نیروی زلزله از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.

برای مقاوم سازی اینگونه سقف‌ها می توان از انواع روش های نوین استفاده کرد برای مثال استفاده از ورق‌ها و الیاف کربن و یا نصب تسمه یا میلگرد به صورت ضربدری که عملکرد سقف را بهبود بخشد.

ورق ها و الیاف کربنی با دارا بودن خواص عالی مکانیکی مانند مقاومت کششی بالا بهترین گزینه برای مقاوم سازی سقف طاق ضربی می‌باشد.

مراحل مقاوم سازی سقف طاق ضربی

سقف طاق ضربي بايد کاملا یکپارچه باشد و در صورت نياز صلب گردد. در سقف هاي طاق ضربي براي ايجاد انسجام و يكپارچگي از روش هاي زير استفاده مي شود:

1. ابتدا خاك، سنگ و نخاله روي آجرها را برداشته و مطابق شكل ميلگردهايي را به تيرها جوش مي دهند. سپس روي سقف بتن ریزی شده تا پوششي به ضخامت حداقل 5 سانتی متر روی تیرها ایجاد شود.در مواردي كه استفاده از روش فوق ميسر و اقتصادي نباشد مي توان از روشهاي ديگر استفاده نمود، البته درجه صلبيت به اندازه روش گفته شده در بالا افزايش نمي يابد.
2. اندود سقف را از داخل هر اتاق به صورت ضربدري برداشته می شود و يك جفت ميلگرد نمره 8 یا تسمه را مطابق با شکل، به زیر تیر آهن ها جوش داده می شود.
3. روي ديوارهاي باربر، فاصله بين تيرها را تميز كرده پس از جوش دادن سه ميلگرد نمره 18 به تیرها روی آنها بتن ریزی به گونه ای انجام می شود که کلاف افقی به ارتفاع حداقل25سانتی متر ایجاد شود.

پس از سقف های طاق ضربی سیستم سقف تیرچه بلوک وارد بازار شد که نسبت به سقف های طاق ضربی سیستم جدیدتری بود:

سقف تیرچه بلوک در ساختمان قدیمی

سقف‌های تیرچه بلوک از انواع سقف‌های پرکاربرد در سازه سقف هستند.

تیرچه‌ها در سقف‌های تیرچه بلوک اعضای طولی هستند که بار به شکل گسترده روی آنها وارد می‌شود؛ به کمک این سیستم سقف، بارهای ثقلی به ستون‌ها منتقل شده. با استفاده از سیستم سقف تیرچه بتنی می‌توان دهانه‌هایی تا 6 متر در سقف تعبیه کرد.

سطح مقطع تیرچه‌ها، مثلثی است و دو میلگرد کششی طولی در قاعده مثلث قرار می‌گیرند و میلگرد حرارتی طولی در راس این مثلث واقع شده و میلگردهایی در طول تیرچه کشیده شده‌اند که به صورت دندانه دندانه المان خرپایی می‌سازند. دو میلگرد کششی که در قاعده مثلث قرار دارند روی یک ناودانی سفالی سوار می‌شوند البته ممکن است ناودانی در کار نباشد و پاشنه از جنس بتنی باشد، در صورت استفاده از پاشنه بتنی باید بعد از سفت شدن بتن قالب باز شود. اگر پاشنه تیرچه از جنس سفال باشد به آن تیرچه با کفشک می‌گویند و اگر سفال در کار نباشد و فقط بتن باشد به آن تیرچه بتنی می‌گویند.

برای مقاوم سازی سقف‌های تیرچه بلوک از روش نصب ورق و لمینت کربن روی قسمت‌هایی که نیاز به مقاوم سازی دارد بهره گرفته می‌شود همچنین برای ترمیم ترک‌ها از ملات‌ها و گروت‌های مخصوص اپوکسی بهره گرفته می‌شود و در صورت نمایان شدن میلگرد تیرچه از پوشش‌های عایق استفاده می‌شود.

سقف دال بتنی در ساختمان قدیمی

سقف دال بتنی از انواع سیستم‌های سقف‌های پرکاربرد و مناسب از نظر باربری است؛ این سقف‌ها به دو گونه یک طرفه و دو طرفه وجود دارد، یکطرفه و دو طرفه بودن دال‌های بتنی به جهت توزیع بار روی سطح بستگی دارد. در دال های یکطرفه بار در یک راستا (در راستای ضلع بزرگ قاب) و در مورد دالهای دوطرفه بار در دو راستا منتقل می‌شود (در راستای تمام اضلاع قاب). در دال‌های بتنی، بتن بصورت درجا و در محل پروژه ریخته می‌شود، اما در بعضی موارد از آنجا که سطح بتن ریزی زیاد است ممکن است بتن در دو مرحله ریخته شود، اینجاست که باید دقت کافی مبذول شود تا محل اتصال بتن قدیمی و بتن جدید ریخته شده کاملا یکپارچه گردد، در صورت عدم رعایت این مسئله بتن در محل اتصال قدیم و جدید دچار ترک خوردگی می‌گردد و باید ترک‌ها ترمیم و بتن مقاوم سازی شود. به منظور ترمیم و مقاوم سازی از روش‌ها و راهکارهای مناسب که توسط سازین ارائه می‌شود بهره گرفته می‌شود. آسیب‌های دیگری که به سقف دال بتنی وارد می‌گردد و راهکارهای آن توسط سازین ارائه می‌شود، می‌توان به خیز، افتادگی، کرم خوردگی بتن و عدم اتصال صحیح دال با قاب بتنی اشاره کرد.

مقاوم سازی سقف های دال بتنی با استفاده از ورق و الیاف FRP صورت می گیرد، الیاف FRP در انواع مختلف الیاف کربنی، الیاف شیشه، مش فایبرگلاس، لمینیت کربن و مش الیاف کربن موجود است، پس از تشخیص نقاط آسیب دیده با استفاده از الیاف ذکر شده در بالا و با استفاده از چسب و رزین دال بتنی مقاوم می گردد و سرویس دهی خود را به صورت یکپارچه ارائه می نماید.